اعتماد به نفس در کودکان؛ چگونه؟


 

نويسنده:سيده مريم طباطبايي ندوشن




 
همه والدين دوست دارند شاهد موفقيت فرزندانشان باشند. بايد دانست موفقيت فرزندان ما در نوجواني ؛ جواني و حتي بزرگ سالي، تا اندازه زيادي به ميزان اعتماد به نفس آنها بستگي دارد. حس اعتماد به نفس؛ نتيجه تصور مثبت از خويشتن؛ شناخت و پذيرش همه ظرفيت هاي دروني و بيروني و تلاش براي تقويت داشته ها و جبران کاستي هاست که پايه هاي آن ، د ردوران کودکي شکل مي گيرد. کودکان با اعتماد به نفس بالا باور دارند که مي توانند مهارت هاي جديد را ياد بگيرند وبه آرمان ها ي معقول و مثبت خود برسند . اين باور براي فعاليت ها و موفقيت هاي آينده آنها، نقش راهبر را خواهد داشت. تجربه هاي شخصي دوران کودکي؛ به ويژه آموخته هايي از رابطه و الدين با کودک؛ در ايجاد تصور کودک از خود و اعتماد به نفس او نقش بسزايي دارد. در اينجا به عواملي که در ايجاد حس اعتماد به نفس د رکودک مؤثرند، اشاره مي کنيم:

تحسين و تمجيدازکودک
 

به اين معنا که کارهاي مثبت، حتي جزئي و کوچک کودکمان را در نظر خودش بزرگ جلوه دهيم و جنبه هاي خلاقانه کار او را با اهميت بدانيم.بعضي از والدين به همه امور بچه هاشان نگاه منفي دارندوبه نقص هاي کار کودک بيشتر توجه مي کنند و انتظارشان بيش از اندازه است. در نتيجه، بدون توجه به سن، تفاوت هاي فردي و محدوديت هاي توانايي کودک، جنبه هاي منفي را در نظر او بزرگ مي کنند.

پرهيز از ايده آل خواهي
 

انتظار داشتن از کودک به گونه اي که در همه جا و همه حال ايده آل ما باشد نه تنها کمکي به رشد او نمي کند، بلکه گوشزدها وخواسته هاي ما از وي ، اورابيشتر متوجه ناتواني ها و کمبودهايش مي کند. اين حالت، کودک را به کمبودهاي ادبي و رفتاري خودش؛ معترف مي کند و اورابه اين روش عادت مي دهد و به تدريج، لجوج ودر پاره اي موارد، گوشه گير يا گستاخ بار مي آيد.

پذيرش هميشگي کودک
 

کودک بايد احساس کند که والدين در هر صورت وباهرگونه شرايط فيزيکي، رفتاري و موفقيتي در تحصيل دوستش دارندو پذيراي او هستند. بعضي از والدين، خواسته يا ناخواسته، کودک را به مسخره و استهزا مي گيرندوبا مقايسه کودک با هم سالانش وبه رخ کشيدن استعدادهاي آنها،به عزت نفس کودک آسيب مي زنند.

برخورد محترمانه و نرم با کودک
 

به اين امر مهم درميهماني ها، بيشتر بايد توجه کردوبا احترام و شخصيت گذاري،کودک را مخاطب قرارداد.

توجه کردن به کودک ودر آغوش کشيدن
 

اين کاربه او احساس امنيت مي دهدوبه باور اودر شايسته پذيرش بودن کمک مي کند.

بيان انواع تجربه هاي موفقيت آميز اودرمدرسه و فعاليت هاي روزانه
 

لازم است گاهي بچه ها مطالب مثبتي را در مورد خودشان به طور اتفاقي بشنوند؛ به گونه اي که والدين وانمود کنند از حضور يا توجه کودک، ناآگاه هستندوبه طور واقعي، نزد ديگران از او تعريف مي کنند.

پرهيز از خشونت و سرزنش کردن کودک
 

وقتي کودک کار بدي را انجام مي دهد يا ناخواسته ، خطايي از او سرمي زند، تنها لازم است اتفاق رخ داده را با جزئيات براي او توصيف کنيم و پيامدهاي آن را برايش شرح دهيم. در اين صورت، کودک با اندکي تأمل و بررسي ، خودش راه حل مسئله را پيدا مي کند .نبايد برسر او فرياد کشيد يا به خشونت متوسل شد.

کمک نکردن اضافي به کودک
 

بهترين کمک به بچه ها براي مستقل بارآمدن وايجاد اعتمادبه خود،کمک اضافي نکردن به آنهاست.البته استقلال دادن به کودک، جزوطبيعت والدين نيست و ازنظر آنها طبيعي است که در هر موضوع کوچک و جزئي فرزندانشان دخالت کنند.

فرصت آفريني براي اظهار نظر کودک در امور خانواده
 

کودکاني که درخانواده هايي بزرگ مي شوند که دررفتارهايشان آزادي عمل بيشتري دارند؛ کودکاني فهيم وبا اعتماد به نفس بالاتري هستند.باري مثال ؛وقتي پدراز مادر درباره سفر پيش رو پرسش هايي مي کندومادر پيشنهادها و پاسخ هاي خود را بيان مي کند، کودک استقبال پدر از اظهار نظر مادر را مي بيندواو نيز براي ارائه پيشنهاد،فکر واين مسئله را بررسي مي کندواين امر در تقويت اعتمادبه نفس او بسيار اثر مي گذارد .بنابراين ،خانواه هايي که در کنار هم مي نشينند وبا هم صحبت ودرباره مسائل مختلف با يکديگر، مشورت مي کنند؛ بچه هايي سالم تر از نظر روحيه وبا مشکلات کمتري خواهند داشت.
منبع:ماهنامه طوبي شماره 36